Ouderenmishandeling: hoe gaat u daarmee om?

Bij huiselijk geweld denken we vaak aan kindermishandeling. Maar ook ouderen kunnen slachtoffer van zijn van huiselijk geweld. Bijvoorbeeld wanneer er geld gestolen wordt of ouderen verwaarloosd worden. Het is een gevoelig onderwerp waarbij emoties hoog kunnen oplopen. 

Als u vermoedt dat een oudere in uw omgeving mishandeld wordt, is het belangrijk dat u de juiste stappen onderneemt. Ga eerst na welke signalen u gezien of gehoord heeft. Maak bijvoorbeeld een lijstje wanneer u iets opvalt. Zo kunt u ontdekken of het eenmalige of structurele signalen zijn. Hoort u vaak ruzie bij uw oudere buurvrouw, of maakt u zich ernstig zorgen over iets wat u gezien of gehoord heeft? Beschuldig dan niet meteen haar omgeving van mishandeling, maar schakel de juiste instanties in. In dit artikel leggen we u uit hoe u signalen herkent en welke instanties u kunt inschakelen. 


Ouderenmishandeling herkennen

Om signalen van ouderenmishandeling te kunnen zien, is het belangrijk om te weten welke soorten ouderenmishandeling er zijn. Ouderenmishandeling komt helaas in allerlei soorten voor: 

  • Fysieke mishandeling, zoals slaan of schoppen.
  • Psychische mishandeling, zoals uitschelden of isoleren.
  • Financiële uitbuiting, zoals diefstal of ongewilde bemoeienis met het testament of geldzaken.
  • Verwaarlozing, zoals geen of te weinig lichamelijke en psychische zorg.
  • Seksueel misbruik, zoals ongewenste seksuele handelingen met of in het bijzijn van de oudere.

U kunt ouderenmishandeling herkennen aan een aantal signalen. Deze kunnen wijzen op mishandeling, maar bieden geen uitsluitsel. Trek daarom nooit conclusies, maar schakel de juiste instanties in. Signalen die op ouderenmishandeling kunnen wijzen, zijn bijvoorbeeld:

  • Zichtbaar letsel, bijvoorbeeld blauwe plekken of botbreuken. Deze zijn misschien niet altijd zichtbaar, maar u kunt dit ook herkennen wanneer iemand bijvoorbeeld mank loopt of moeilijker beweegt. 
  • Overdreven schrikreactie bij een onverwachte aanraking, bijvoorbeeld wanneer iemand schrikt als u een hand op een schouder legt.
  • Onsamenhangende verklaringen voor verwondingen, bijvoorbeeld wanneer een oudere zegt van een fiets te zijn gevallen, terwijl hij of zij nooit fietst. 
  • Depressies of onverklaarbare angst, bijvoorbeeld wanneer een ouder iemand plotseling verdrietiger is dan voorheen. 
  • Schichtig of teruggetrokken gedrag, bijvoorbeeld wanneer een ouder iemand snel schrikt als u een praatje wilt maken.
  • Onverklaarbare uitgaven en onbetaalde rekeningen en aanmaningen, bijvoorbeeld wanneer u rekeningen ziet liggen op tafel of wanneer een ouder iemand plotseling geen geld beschikbaar heeft.
  • Lege koelkast of voorraadkast, bijvoorbeeld wanneer deze voorheen wel gevuld werd door familie of verzorgende van een ouder iemand. 

 

Praat erover met Veilig Thuis

U kunt ouderenmishandeling in huiselijke kring melden bij Veilig Thuis. Dit is het advies- en meldpunt voor iedereen die met huiselijk geweld te maken heeft of krijgt. Ook als u alleen een vermoeden heeft van ouderenmishandeling, kunt u dit melden. Veilig Thuis geef informatie aan slachtoffers, mantelzorgers, familieleden, omstanders, plegers en professionals, zoals verpleegkundigen, huisartsen en andere hulpverleners. Op de website van Veilig Thuis kunt u nagaan hoe u een melding kunt maken. Dit kan onder andere telefonisch of met een online chat. U kunt ook anoniem een melding maken. Een melding maken is gratis. Door over misbruik of de vermoedens daarvan te praten, blijft u er niet mee rondlopen.


Sta klaar voor elkaar

Wanneer u vermoedt dat een ouder iemand misbruikt wordt, kunt u dit dus melden. Veilig Thuis neemt iedere melding serieus en zal, wanneer nodig, actie ondernemen. Dat hoeft u dus niet te doen. Wilt u toch iets betekenen voor de oudere in kwestie, dan kunt u natuurlijk contact leggen. Daarbij hoeft u niet te praten over het misbruik of dit op te lossen. Beschuldig niet zomaar iemands omgeving wanneer bijvoorbeeld uw buurvrouw een blauwe plek heeft. Wie weet is ze wel echt van haar fiets gevallen. In plaats daarvan, kunt u steun bieden. Ga wat vaker op de koffie of maak op straat een praatje. Dat is voor iedere oudere, slachtoffer of niet, een fijn gebaar.